Βιβλιοπρόταση διαφορετική

Σήμερα θα προτείνω άλλο ένα κλασσικό ελληνικό βιβλίο από τα καλύτερα κατά τη γνώμη μου της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Είναι τα διηγήματα του Δημήτρη Χατζή «Το Τέλος της Μικρής μας Πόλης» σε επανέκδοση από τις εκδόσεις Ροδακιό το 1999. Ο Δημήτρης Χατζής, για όσους δεν γνωρίζουν τον συγγραφέα, γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1913 και υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Ελληνες πεζογράφους του προηγούμενου αιώνα, πιθανότατα ο πιο ουσιαστικός και καίριος, σύμφωνα με τους κριτικούς. Η γραφή του Χατζή συγκινητική και γλαφυρή δίνει την εντύπωση ότι ρέει ακατάπαυστα χωρίς σταματημό ενώ περιγράφει τα γεγονότα με έντονη αντικειμενικότητα. Ο ίδιος όμως ο συγγραφέας σε μια συνέντευξή του είχε εξηγήσει τον τρόπο γραφής του χαρακτηρίζοντας την τέχνη σαν κατασκευή και αποκαλύπτοντας το «μυστικό» του. «Γέλασα πάρα πολύ κάποτε» είχε πει «όταν ένας κριτικός, θέλοντας να με παινέψει, έγραψε πως τα διηγήματα τα δικά μου είναι βγαλμένα "με μια ανάσα". Και γέλασα γιατί εγώ ήξερα πως το καθένα τους είναι βγαλμένο με εκατό ανάσες, μέσα σε μια διάρκεια τεσσάρων ή πέντε χρόνων για το καθένα. Μέσα σ' αυτή τη μακριά διαδικασία, τη βασανιστική επεξεργασία, όλα τα στοιχεία του κάθε διηγήματος έπρεπε να γίνουν κύβοι ­ κανονικοί κύβοι, τόσο κλειστοί και τελειωμένοι που (το δοκίμασα μερικές φορές) μπορούν να αλλάζουν θέση μέσα στο διήγημα ώσπου να βρουν την τελική τους τοποθέτηση. Κύβοι λοιπόν».
«Το Τέλος της Μικρής μας Πόλης» μιλάει για την αγωνία της παλαιάς κοινωνίας που υποχωρεί μπροστά στον «νέο κόσμο» που έρχεται την εποχή της μετεμφυλιακής όπως είπαμε Ελλάδας. Και θεωρείται το καλύτερο βιβλίο του Χατζή. Παραθέτω το οπισθόφυλλο του βιβλίου. «Με το Τέλος της Μικρής μας Πόλης έχουμε ένα πυκνότατο και γλαφυρότατο διάγραμμα της κοινωνικής μας περιπέτειας από κει που την άφησαν οι γενιές του Μεσοπολέμου ώς εκεί που την παραλαμβάνει η γενιά της Αντίστασης. Ο Χατζής έφερε σε πέρας αυτή τη δύσκολη αποστολή που έπρεπε να καλύψει ένα μεγάλο ρήγμα στο νεοελληνικό μύθο. Δε θα μπορούσε να το κατορθώσει αν δεν διέθετε μεγάλο ταλέντο και γνώση που του επέτρεψαν να αφομοιώσει την παράδοση ολόκληρης της νεοελληνικής πεζογραφίας.»
Δημήτρης Ραυτόπουλος, 1964